Kako bi razvila svijest i potaknula zajedničke aktivnosti na smanjenju gubitka hrane i otpada od hrane, Generalna skupština Ujedinjenih naroda je, Rezolucijom 74/209 od 19. decembra 2019. godine, proglasila 29. septembar Međunarodnim danom svijesti o gubitku hrane i otpadu od hrane.
Međunarodni dan svijesti o gubitku hrane i otpadu od hrane 2023. obilježava se u vrijeme kad se globalna ekonomija nalazi pod velikim pritiskom uzrokovanim klimatskim promjenama, sukobima, usporavanjima i padovima te visokim cijenama hrane pogoršanim zbog pandemije COVID-19 i rata u Ukrajini.
U Izvještaju o sigurnosti snabdijevanja hranom i ishrane u svijetu 2023 (FAO et al., 2023) naglašeno je da se 783 miliona ljudi u svijetu u 2022. godini suočavalo sa glađu, dok više od 3,1 milijarde ljudi u 2021. godini nije bilo u mogućnosti osigurati zdravu ishranu.
Istovremeno, 13% proizvedene hrane na globalnom nivou propada u lancu ishrane od faze berbe i žetve do maloprodaje (FAO, 2022), a dodatnih 17% gubitaka hrane nastaje u domaćinstvima, ugostiteljstvu i maloprodaji (UNEP, 2021).
Trenutno su mnogi svjetski poljoprivredno-prehrambeni sistemi neodrživi, jer degradiraju poljoprivredno zemljište, doprinose emisiji stakleničkih plinova, te nanose štetu biodiverzitetu i podzemnim vodama. Prehrambeni sistemi su također osjetljivi na klimatske i druge šokove, djelomično zbog njihovog utjecaja na okoliš. Zbog toga je neophodno pokrenuti transformaciju poljoprivredno-prehrambenih sistema na globalnom nivou, unaprijediti njihovu otpornost, efikasnost, održivost i uključivost, što bi proizvelo pozitivan utjecaj na sigurnost snabdijevanja hranom, omogućilo zdravu ishranu i doprinijelo boljim nutritivnim efektima. Sve je to neophodno balansirati da bi se ublažile posljedice za prirodne resurse (zemljište, vodu, biodiverzitet) i klimu.
Smanjenje gubitka hrane i otpada od hrane može imati ključnu ulogu u transformaciji poljoprivredno-prehrambenih sistema kroz veću dostupnost hrane i doprinijeti sigurnosti snabdijevanja hranom, zdravoj ishhrani i otpornosti. Smanjenje gubitka hrane i otpada od hrane također može poslužiti kao klimatska strategija kroz smanjenje emisije stakleničkih plinova. Na taj način može se pomoći zemljama i poslovnoj zajednici da povećaju ambicije na očuvanju klime, te istovremeno sačuvaju i zaštite naše ekosisteme i prirodne resurse o kojima zavisi budućnost hrane.
Agenda za održivi razvoj 2030, posebno Cilj održivog razvoja (SDG) 12.3 podrazumijeva potrebu da se na globalnom nivou prepolovi količina otpada od hrane po glavi stanovnika u fazi maloprodaje i domaćinstvima, te da se smanje gubici hrane kroz lanac proizvodnje i snabdijevanja.
Više informacija o Međunarodnom danom svijesti o gubitku hrane i otpadu od hrane dostupno je na sljedećem linku.
Savjete o sigurnom rukovanju hranom prilikom kupovanja, pripreme i pohrane hrane, pravilnom čuvanju ostataka hrane i smanjivanju otpada od hrane možete pronaći na službenoj web stranici kampanje “EU bira sigurnu hranu” koju provodi Evropska agencija za sigurnost hrane (EFSA).
