ECDC/EFSA: Kod bakterija Salmonella i Campylobacter uočen visok nivo antimikrobne rezistencije

Prema podacima iz nedavno objavljenog izvještaja Evropskog centra za prevenciju i kontrolu bolesti (European Centre for Disease Prevention and Control, ECDC) i Evropske agencije za sigurnost hrane (European Food Safety Authority, EFSA), antimikrobna rezistencija kod bakterija Salmonella i Campylobacter i dalje je visoka.

Kampilobakterioza je najčešće prijavljena zoonoza u Evropskoj uniji u 2020. godini. Campylobacter kod ljudi i peradi nastavlja pokazivati izuzetno veliku rezistenciju na ciprofloksacin, fluorokinolonski antibiotik koji se najčešće koristi za liječenje određenih vrsta bakterijskih infekcija kod ljudi.

Rastući trend rezistentnosti na fluorokinolonske antibiotike uočen je kod ljudi i brojlera u odnosu na bakteriju Campylobacter jejuni. Za bakteriju Salmonella Enteritidis, najčešći tip bakterije Salmonella kod ljudi, uočeni su rastući trendovi rezistentnosti na kinolonske/fluorokinolonske antibiotike. Kod životinja, Campylobacter jejuni i Salmonella Enteritidis uglavnom su pokazale umjerenu do visoku rezistentnost na navedene antibiotike.

Unatoč rastućim trendovima rezistentnosti na određene antibiotike, istovremena rezistentnost na dva navedena ključna antibiotika ostala je niska za E. coliSalmonella i Campylobacter i kod ljudi i kod životinja namijenjenih za ishranu ljudi.

Opadajući trend rezistentnosti Salmonella na tetracikline i ampicilin kod ljudi uočen je u devet, odnosno deset zemalja u periodu od 2016.-2020. godine, što je posebno primjetno za Salmonella Typhimurium. Unatoč padu, rezistentnost na navedene antibiotike i dalje je visoka i kod ljudi i kod životinja.

U više od polovine zemalja Evropske unije, kod životinja namijenjenih za ishranu ljudi uočen je statistički značajan opadajući trend prevalence E. coli koja proizvodi beta-laktamaze proširenog spektra (engl. extended spectrum β-lactamase, ESBL). To je značajno otkriće s obzirom da su određeni sojevi  E. coli koja proizvodi ESBL uzrok ozbiljnih infekcija kod ljudi.

Kod životinja namijenjenih za ishranu ljudi i dalje se izuzetno rijetko pojavljuje rezistentnost E. coli i Salmonella na karbapeneme. Karbapenemi pripadaju kategoriji antibiotika koji se koriste kao posljednje sredstvo u liječenju određenih infekcija te bi pojava rezistentnosti kod zoonotskih bakterija bila zabrinjavajuća.

Iako se nalazi i trendovi podudaraju s podacima iz prethodnog perioda, pandemija COVID-19 utjecala je na količinu prijavljenih podataka, posebno u oblasti javnog zdravstva.

Zbirni izvještaj EU o antimikrobnoj rezistenciji zoonotskih i indikatorskih bakterija kod ljudi, životinja i u hrani 2019/2020.  dostupan je na sljedećem linku:

https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.2903/j.efsa.2022.7209